{
    "title": "Karbonhidrat",
    "image": "https://www.karbonhidrat.gen.tr/images/karbonhidrat.jpg",
    "date": "21.01.2024 03:57:00",
    "author": "Sakine Çankaya",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Karbonhidrat,</b> Karbon, hidrojen ve oksijen atomları içeren organik bileşiklerin genel adıdır. Bütün canlı hücrelerin de bulunmaktadır. Doğada büyük moleküller halinde bulunur. Vücuda alınan bu büyük moleküllerin hücrelere iletilmesi için canlı tarafından sindirilmesi ve uygun moleküler büyüklüğe kadar parçalanması gerekmektedir. <b>Karbonhidratlar</b> birinci dereceden enerji olarak kullanılırlar. Vücudumuzda en çok bulunan üçüncü besin maddesi karbonhidratlardır. Yapıtaşları glikozdur. Depo şekli hayvanlar da glikojen, bitkilerde ise nişastadır. Kimyasal sindirimi ağızda başlamaktadır.</div><div><br></div><div><b>Karbonhidratlar,</b> yapılarına göre üç gruba ayrılmaktadırlar. Monosakkaritler, disakkaritleri polisakkaritlerdir. Monosakkaritler, basit şekerler olarak adlandırılmaktadır. Bunlar; glikoz (Üzüm şekeri), fruktoz (Meyve şekeri), galaktoz (Altı karbonlu mono sakkarit)). Disakkaritler, sakaroz (Çay şekeri), laktoz (Süt şekeri), maltoz (Malt şekeridir) Polisakkaritler, nişastalar (Bitkilerde depo karbonhidratlar, glikojen (Kas ve karaciğerdeki depo karbonhidratlar), selüloz (Posa) dır. Su ve bazı minerallerin vücutta tutulmasına yardımcı olurlar. Proteinin enerji için kullanılmasını önleyerek kas kaybını azaltırlar. Kompleks karbonhidratlar sindirimi çok yavaş olduğu için kan şekerini hemen yükseltmezler. Karbonhidrat eksikliği ciddi hastalıklara sebep verdiğinden dolayı uzun süreli diyetlerde önerilmemektedir. Kısa süreli ve çabuk kilo verilecek diyetlerde karbonhidratlı yiyecekler vücuda alınmadan, sadece protein ağırlıklı beslenme ile yapılır. Beynin en önemli çalıma kaynağı karbonhidratlardır. Bu da kişi de unutkanlık, sinir sisteminde bozukluklar, huzursuzluk, depresyon, halsizlik ve yorgunluk, unutkanlık, lif alımının yeterince olmamasından dolayı ileri durumlarda kanser ve kalp hastalıkları, vücuttaki hastalıkların tedavisinde aksamalar görülebilmektedir. Karbonhidratlar da içeriğindeki lifler sayesinde bağırsak sistemini düzene koyan gıdalardandır. Sağlıklı bir beslenme programında kişinin günlük alacağı kalori miktarının %45-65 arasının rafine edilmemiş saf karbonhidratlardan olması gerekmektedir. Tabi herkesin metabolizma hızı, yaşı, cinsiyeti, aktivite hızımız ve kilomuza göre günlük alınacak karbon hidrat miktarı da değişiklik göstermektedir. Metabolizma hızımız günlük kaç kalori karbonhidrat almamız gerektiğini belirler. Örneğin metabolizma hızı 2000 kalori olan bir kişinin günlük alması gereken karbonhidrat miktarı %55, protein miktarı %15, yağ miktarı %30 olmalıdır. Vücutta yeteri kadar karbonhidrat olmaması halinde vücut kaslardan kullanmaya başlar. Karbonhidrat çeşitleri, glikoz, selüloz, nişasta, glikojendir.</div><div><br></div><div><b>Karbonhidrat</b> içeren gıdalar arasında en başta bulunan hepimizin bildiği gibi tahıllar ve ekmekler gelmektedir, mısır gevreği, pirinç, arpa, yulaf, makarna, yüksek karbonhidrat içeren besinler arasında bulunmaktadır. Meyvelerden kayısı, hurma, muz, yaban mersini, incir, üzüm, elma, portakal, armut, ananas, çilek, karpuz ve kuru üzüm bulunmaktadır. Baklagiller içinden ise nohut, kuru fasulye, börülce, bakla yüksek miktarda karbonhidrat taşıyan kuru gıdalardır. Bazı kök sebzelerden olan patates, havuç, mısır ve tatlı patates de bu grup içerisinde yer almaktadır. Basit karbonhidratlı gıdalar da bulunmaktadır. Bunlar arasında şeker, şekerleme, kek, mısır şurubu, meyve suyu, ekmek, beyaz undan yapılmış makarna, mısır gevreğini sayabiliriz. Yüksek miktarda kompleks karbonhidrat taşıyan besinler de bulunmaktadır. Bu besinler bize sağlıklı olmayı ve formda kalmayı sağlarlar. İçerilerinde yeteri kadar vitamin, mineral ve lif bulunmaktadır. Bu besinler arasın da kepek, yulaf, mısır, arpa, karabuğday, mısır unu, makarna, patates, kepekli pirinç, kıyılmış buğday, tam tahıllı gevrek, bezelye, müsli, fasulye ve mercimektir. Karbonhidratların fazla alınması ile bilindiği üzere kilo aldırma özelliği bulunmaktadır. Bunun için kilo almak isteyen kişiler karbonhidrattan zengin besinlerle beslenmelerinin yanı sıra dışarı da satılan karbonhidrat tozlarını kullanarak istedikleri kiloya ulaşabilirler.</div>"
        }
    ]
}